Skriftlig spørsmål fra Frank Edvard Sve (FrP) til olje- og energiministeren

Dokument nr. 15:1186 (2021-2022)
Innlevert: 08.02.2022
Sendt: 08.02.2022
Rette vedkommende: Næringsministeren
Besvart: 21.02.2022 av næringsminister Jan Christian Vestre

Frank Edvard Sve (FrP)

Spørsmål

Frank Edvard Sve (FrP): Kva har olje- og energiministeren tenkt å gjere for norsk næringsliv med tanke på skyhøge drivstoffprisar, rekordhøge olje og gassprisar, samt skyhøge straumprisar der staten håvar inn milliardar av kroner i ekstrainntektet, medan norsk næringsliv snart har "knekt rygg" på grunn av skyhøge ekstrakosnadar innan drivstoff, gass og straum; når har olje, gass og kraftnasjonen Norge, og statsråden tenkt å gjere noko for rammevilkåra til næringslivet gjeldande drivstoff, gass og straumprisane?

Begrunnelse

Straumpriskrisa fortsetter og regjeringa ser fortsatt totalt handlingslamma ut. Staten tar inn meir enn 28 milliard kr i ekstra inntekter på grunn av dei skyhøge straumprisane og dette er utan el avgifta og MVA. Såleis dreiar ekstrainntektene seg om ca. 40 milliard kr ekstra, i tillegg håvar statskassa inn milliardar pr. dag i ekstra inntekter på grunn av dei rekordhøge olje og gassprisane.
Innbyggjarane her i landet frys, og straumrekningane folk flest får er skremmande høge i mange delar av landet. Hyttefolket og andre områder er utelatt frå straumstøtteordringa av ein eller uforståeleg grunn då desse også betalar sin andel av ekstrainntektene som staten tar inn og burde få sin rettmessige andel tilbake.
Næringslivet og tjenestenæringane står for omlag 65 % av straumforbruket her i landet og står også då for ein stor del av ekstrainntektene som staten tar inn. Regjeringa ser ut til å absolutt ikkje bry seg det spøtt om næringslivet her i landet, og vi har no eit næringsliv som sliter voldsomt på grunn av dei svært høge drivstoff, gass og straumprisane.
Norge har alltid kunne tilby sine bedrifter rimelig og nok kraft, dette som eit fortrinn i eit land med nok av ulemper. Olje og gasslandet Norge burde også kunne gje innbyggjarane og næringslivet billig drivstoff og gassprisar.
No opplever næringslivet her i landet stort sett berre "ulemper" , skyhøge drivstoffprisar som no er over 20 kr literen, skyhøge skattar og avgifter med SP og AP som ser ut til å ha som mål å knekke det norske næringslivet, og opp på dette skyhøge straumprisar.
Frå før har næringslivet nok av utfordringar med store transportkostnadar, høgt kostnadsnivå generelt i landet og negative konkurransegrunnlag mot Europa og resten av verden for sine varer og tjenester.

Jan Christian Vestre (A)

Svar

Jan Christian Vestre: Noreg har naturressursar som gjev oss tilgang på rikeleg med energi frå både olje, gass, vatn og vind. Dette er ei kjelde til store eksportinntekter, samstundes som det har gjeve oss høve til å utvikle eit sterkare næringsliv. Den norske velferdsstaten er bygd på verdiane frå energisektoren, og det er utvikla mekanismar, mellom anna i finans- og skattepolitikken, som skal sikre at verdiane kjem fellesskapet til gode. Heilt sidan produksjonen av olje og gass starta opp, har styresmaktene vald å bruke petroleumsinntektene til å finansiere velferdstiltak for befolkninga, heller enn å subsidiere drivstoffprisane.
Vi er vel kjende med at energiprisane svingar mykje og til tider brått. For knapt to år sidan låg spotmarknadsprisen på olje under 20 dollar fatet for so å auke til over 90 dollar fatet i dag. Både gass- og kraftprisane var svært låge i 2020, men auka til rekordnivå mot slutten av 2021. I heile Europa er det denne vinteren svært høge energiprisar, og også i Noreg opplever vi straumprisar som vi ikkje har vore vande med tidlegare.
På grunn av dei ekstraordinære straumkostnadane dei siste månadene har regjeringa innført omfattande tiltak for å avhjelpe situasjonen. Vi har oppretta midlertidige støtteordningar til hushald, jordbruk, idrettslag og frivillige organisasjonar, i tillegg til å redusera elavgifta. Regjeringa følgjer utviklinga og situasjonen i straummarknaden nøye, og vil ikkje sjå bort frå at det kan verte aktuelt å ta nye grep. Regjeringa vurderer fortløpande korleis fellesskapets midlar kan nyttast på ein måte som er best mogleg for samfunnet.
Store delar av næringslivet går godt. SSB ventar ein vekst i BNP på om lag 4,1 pst. for fastlands-Noreg både i 2021 og 2022, noko som i så fall vil vere den sterkaste veksten på mange år. Arbeidsløysa er komen ned på om lag same nivå som før koronautbrotet, og det er stor etterspurnad etter arbeidskraft i arbeidsmarknaden. Mange verksemder innanfor bl.a. reiseliv og transport har det enno vanskeleg, som følgje av effektane frå koronapandemien. Verksemder som er hardt råka av omsetningsfall har midlertidig fått dekka delar av dei faste kostnadene, bl.a. til straum og varme, over kompensasjonsordninga for næringslivet.
Regjeringa ser det som naudsynt å gå grundig gjennom erfaringane frå situasjonen i kraftmarknaden denne vinteren. Vi må sjå på risikoen for at noko liknande inntreff på ny og vi må arbeide vidare med tiltak.
Samtidig må vi arbeide for ei langsiktig utvikling i kraftforsyninga som tek vare på det gode utgangspunktet Noreg har hatt i mange år. Ved å leggje til rette for lønsam og miljøvennleg kraftutbygging, kan vi utvikle norsk energiforsyning, samstundes som vi sikrar næringslivet god tilgang til fornybar straum. Det legg til rette for at bedriftene kan driva effektivt, investere og skape verdiar og nye framtidsretta arbeidsplassar i heile landet.