Birgit Oline Kjerstad (SV): Når vil Regjeringa utforme forskrift, heimla i den nyleg vedtekne vareførselslova § 1-2 (6), for Svalbard som tollområde, slik at vi kan hindre ulovleg innførsel og utførsel av isbjørnskinn?
Begrunnelse
I dag er det godt dokumentert at internasjonal handel med isbjørnskinn frå Canada kan true overlevinga til isbjørnen som art i området, slik Vitskapskomiteen (VKM) har vist til i ei orientering i KLD 2. juni 2020. I Prop. 237 L (2020-2021), som vart handsama i Stortinget 3. mars 2022, vart det vist til at regjeringa vil vurdere å etablere eit eige tollområde på Svalbard for å hindre ulovleg innførsel og utførsel av isbjørnskinn. Dette kan gjerast ved ei forskrift, jamfør §1-2(6) i den nyleg vedtekne Vareførselslova.
I 2019 ba Miljødirektoratet VKM gjere ei vitskapleg risikovurdering for isbjørn på grunnlag av kriteria gitt under konvensjonen om internasjonal handel med trua artar (CITES-konvensjonen). I oppdragsbrevet fra Miljødirektoratet vart det presisert fylgjande:
«CITES regulerer internasjonal handel med trua artar. For tida er Canada einaste nasjon i verda som tillet kommersiell eksport av isbjørnprodukt hausta frå eigne ville bestandar. Isbjørn er lista på CITES liste II (norsk liste B), og ved import til Noreg er det difor krav om både løyve til utførsel frå canadiske CITES- styresmakter og løyve til innførsel fra Miljødirektoratet. I Noreg er det også krav om CITES-eigarsertifikat for alle produkt av isbjørn.»
I Prop. 237 L er det stilt kritiske spørsmål rundt handel med Canadiske isbjørnskinn på Svalbard, og om kontrollen med CITES-regelverket der er godt nok eller bør styrkast. Grunnen er at det er sannsynleg at Svalbard vert nytta for videreformidling av isbjørnskinn som ellers ville vore ulovleg innførte i land som er tilslutta CITES-konvensjonen. Det er difor all grunn til å styrke kontrollen med ei forskrift som sikrar Svalbard som eit eige tollområde for produkt som isbjørnskinn, og som er omfatta av CITES-konvensjonen.