1. Sammendrag

       Nærings- og handelsdepartementet legger i proposisjonen fram forslag om ramme for lavrisikoordningen i regi av Statens nærings- og distriktsutviklingsfond (SND). Det foreslås en innvilgningsramme, 2. halvår 1997, på 300 mill. kroner for den nye lavrisikoordningen.

       Lavrisikoordningen skal kunne ta større risiko enn den tidligere grunnfinansieringsordningen. Lavrisikolånene skal benyttes til å delfinansiere bedriftsøkonomisk lønnsom nyskapning, utvikling, etablering og omstilling i norsk næringsliv. Gjennom ordningen skal en prioritere små og mellomstore bedrifter og bedrifter i distriktene. Det kan videre foretas en prioritering av næringer som verkstedindustrien, reiseliv og fiskerinæringen.

       En innvilgningsramme for lånetilsagn under SNDs lavrisikoordning på 300 mill. kroner for 2. halvår 1997, er etter Regjeringens vurdering nødvendig for at en skal kunne sikre et konkurransedyktig tilbud av lavrisikolån i distriktene og til næringer hvor tilbudet ellers er svakt.

2. Komiteens merknader

       Komiteen, medlemane frå Arbeidarpartiet, Mimmi Bæivi, Bjarne Håkon Hanssen, Kjell Opseth, Torstein Rudihagen, Oddbjørg Ausdal Starrfelt og Rita Tveiten, frå Framstegspartiet, Øystein Hedstrøm og Terje Knudsen, frå Kristeleg Folkeparti, Modulf Aukan og Anita Apelthun Sæle, frå Høgre, Ansgar Gabrielsen og Ivar Kristiansen, frå Senterpartiet, leiaren Odd Roger Enoksen og frå Venstre, Leif Helge Kongshaug peikar på at oppretting av ei lågrisikoordning er ei oppfølging av handsaminga av St.meld. nr. 51 (1996-1997) om Statens nærings- og distriktsutviklingfond, Innst.S.nr.283 (1996-1997). Her gjekk fleirtalet inn for å opprette ei lågrisikoordning som skal erstatte grunnfinansieringsordninga. Fleirtalet gjekk videre inn for å vidareføre den delen av grunnfinansieringsordninga som tidligare høyrde til under Fiskarbanken.

       Komitéfleirtalet, alle unnatake medlemane frå Framstegspartiet og Høgre peikar på at lågrisikoordninga skal kunne ta større risiko enn den tidlegare grunnfinansieringsordninga, men likevel slik at risikonivået blir lågare enn for dagens risikoordning.

       Fleirtalet understrekar at lågrisikoordninga skal ha ei klar prioritering av distrikta og små og mellomstore verksemder.

       Fleirtalet peikar på at ordninga skal vere kommersiell, at den skal dekke sine administrasjonskostnader, at det skal takast provisjon på innlån frå statskassa og at staten skal kunne krevja utbyte frå ordninga.

       Fleirtalet peikar på at ei rammeauke ikkje vil føre til auka utgiftsløyvingar på statsbudsjettet, berre auka låneløyvingar.

       Etter Regjeringa si vurdering er ei løyveramme for lånetilsagn på 300 mill. kroner naudsynt for at ein skal sikre eit konkurransedyktig tilbod av lågrisikolån i distrikta og til næringar der tilbodet elles er svakt.

       Fleirtalet støttar denne vurderinga.

       Komiteens medlemmer fra Fremskrittspartiet viser til Innst.S.nr.283 (1996-1997) om Statens nærings- og distriktsutviklingsfond hvor samtlige partier uten Fremskrittspartiet og Høyre gikk inn for å etablere en lavrisikoordning som skal ta større risiko enn den tidligere grunnfinansieringsordningen.

       Disse medlemmer vil hevde at statlige finansieringsordninger kan virke skadelig for konkurransen. En lavrisikoordning i SND vil konkurrere i det ordinære kredittmarked med private kredittinstitusjoner om å yte kreditt. Forskjellen i rammevilkår, det direkte statlige engasjement og bredden i SNDs virkemidler utelukker konkurranse på like vilkår. Disse medlemmer mener at i dagens avregulerte kredittmarked er det en oppgave for det private kapitalmarked og ikke statsinstitusjoner å foreta kredittformidling.

       Disse medlemmer vil på denne bakgrunn stemme imot post 94 (Ny) under kap. 2420 samt opprettelsen av en lavrisikoordning under SND.

       Komiteens medlemmer fra Høyre mener det er uklart hvordan lavrisikoordningen vil skille seg fra eksisterende risikolåneordninger med hensyn til tildelingskriterier, tapsrammer og risikonivå. Det er bl.a. uklart om tildeling skal skje etter bedriftsøkonomiske eller distriktspolitiske kriterier. Disse medlemmer mener at SND bør konsentrere sine virkemidler til nyskapnings- og kommersialiseringsfasene i bedriftenes utvikling. Dette vil bidra til å legge om SNDs virksomhet fra å avhjelpe en ikke-eksisterende markedssvikt i kredittmarkedet til en reell markedssvikt i kompetansemarkedet. Den nye lavrisikoordningen, som skal erstatte grunnfinansieringsordningen, bidrar ikke til en slik omlegging av SNDs virksomhet. Disse medlemmer vil derfor stemme imot post 94 (Ny) under kap. 2420 samt opprettelsen av en lavrisikoordning under SND.

3. Komiteens tilråding

       Komiteen har for øvrig ingen merknader, viser til proposisjonen og det som står foran, og rår Stortinget til å gjøre følgende

       På statsbudsjettet for 1997 gjøres følgende endringer:

       Det opprettes en lavrisikoordning under Statens nærings- og distriktsutviklingsfond med en innvilgningsramme på 300 mill. kroner.