Anders Anundsen (FrP) [14:21:25]: Jeg tillater meg å stille følgende spørsmål
til kunnskapsministeren:
«Fra og med våren 2008 blir
det innført en ny eksamensordning i norsk for grunnskolen der eksamen
i både bokmål og nynorsk skal avlegges på samme dag. Flere
studenter, lærere og Noregs Mållag har uttalt seg kritisk til
denne endringen, og Noregs Mållag sier i en uttalelse at de tror denne
endringen vil føre til mer blanding av de to skriftspråkene.
Mener statsråden at det er en styrking av norskfaget at eksamen
i bokmål og nynorsk avholdes på samme dag, og er statsråden
bekymret for at elevene kan bli språkforvirret?»
Statsråd Bård Vegar Solhjell
[14:22:01]: Først vil eg opplyse om at ny læreplan
og ny eksamensform i norsk vart gjort kjent for skulane allereie i september
2005. Etter den nye ordninga vil elevane på ungdomstrinnet få
standpunktkarakterar både i hovudmålet og i sidemålet
sitt. Det er berre til eksamen at elevane skal ha ein samla karakter som
dekkjer begge målformene. Den avgjerda er eit resultat av Stortinget
si handsaming av Innst. S. nr. 268 for 2003-2004 til St.meld. nr. 30 for
2003-2004 Kultur for læring.
Framlegget frå Utdannings-
og forskingsdepartementet var at eksamen i norsk for grunnskulen skulle
reduserast frå to dagar til ein dag, og at dei elevane som vart trekte
ut til eksamen i norsk, berre skulle prøvast i hovudmålet sitt.
Stortinget sa seg samd i framlegget om éin eksamensdag, men la til
at elevane skulle prøvast i både hovudmålet og sidemålet
på denne eine dagen.
Eg siterer frå innstillinga:
«Dette flertallet støtter departementets
forslag om én skriftlig norskeksamen i grunnskolen. Denne eksamen
bør gjenspeile delemnene i faget, slik at den gir et reelt bilde
av elevenes ferdigheter. Både hovedmål og sidemål skal
derfor være deler i den skriftlige norskeksamen. Dette flertallet
deler departementets syn på at elevenes opplæring i hovedmål
er den mest omfattende del av norskfaget. Derfor må elevenes hovedmål
utgjøre den største delen av den skriftlige norskeksamen i
grunnskolen.»
Utdanningsdirektoratet har fått
oppgåva med å gjennomføre den nye ordninga for eksamen
i norskfaget slik det vart gjort vedtak om i Stortinget, og eg meiner at
direktoratet har følgt opp føresetnadene til Stortinget. Eg
vil òg leggje til at det i nær framtid vil bli lagt ut meir
informasjon og støtte til elevar og lærarar om ny eksamen i
norsk på direktoratet sin nettstad.
Det er ikkje til å
leggje skjul på at departementet har motteke fleire synspunkt på
den nye eksamensforma. Eg har derfor bedt Utdanningsdirektoratet om å
evaluere korleis den nye ordninga med prøving av både hovudmål
og sidemål verkar, allereie etter komande eksamen i vår. Når
eg seinare skal vurdere om det er nødvendig å gjere endringar
i eksamensforma, vil resultatet frå denne evalueringa vege svært
tungt.
Anders Anundsen (FrP)
[14:24:14]: Jeg vil takke statsråden for et meget
godt og konstruktivt svar. Jeg er selvfølgelig klar over hva Stortinget
har vedtatt, men det er ikke bestandig Stortingets vedtak i praksis vil
føre til forbedringer for dem vedtakene gjelder. Derfor er jeg veldig
glad for at statsråden vil iverksette en rask evaluering. Det har
kommet mange innspill, og ett av innspillene har kommet i et åpent
brev fra elevrådet ved Sunndal Ungdomsskole der det heter:
«Det er vanskelig å skrive to stiler på en dag. (…)
Det er vanskelig å omstille seg fra hovedmål til sidemål
og omvendt, og det hele resulterer i en «smørjetekst»
som er skrevet på en blanding av to forskjellige skriftspråk.
(…) Tekstene blir dårlige og mindre sammenhengende.»
Det at statsråden nå iverksetter en rask
evaluering, er en stor fordel. Betyr det at statsråden deler min bekymring
for språklig sammenblanding med en felles eksamensdag?
Statsråd Bård Vegar Solhjell [14:25:11]: Ein kan nok alltid setje spørsmålsteikn ved effekten av
Stortingets vedtak, men ein kan ikkje setje spørsmålsteikn
ved at dei skal følgjast opp av statsråden. Derfor følgjer
eg opp dette vedtaket her og gjennomfører eksamen som føresett
av Stortinget.
Så har, som eg har nemnt, både elevar,
lærarar og andre teke kontakt med meg når eg har vore ute på
skular og i møte, og gitt uttrykk for bekymring for at det vil vere
vanskeleg å gjennomføre. Eg har òg høyrt den
bekymringa at eksamen i to skriftspråk på den same dagen vil
vere krevjande for ein del av elevane. Som nemnt er det då særleg
dei bekymringane som er grunnlaget for at vi allereie etter første
gjennomføring evaluerer den nye ordninga. Så eg er opptatt
av at vi skal leggje til rette for at det skal vere enklast mogleg å
bruke eit godt språk, og at vi skal ha ei god gjennomføring
av norskeksamen. Derfor er det ekstra merksemd rundt evalueringa.
Anders Anundsen (FrP) [14:26:12]: Jeg er glad for at statsrådens grunnholdning er at Stortingets
vedtak skal følges opp, og derom er det ingen uenighet mellom spørreren
og svareren.
Et annet alternativ i en sånn sammenheng: Hvis
nå denne evalueringen skulle vise at det er en del utfordringer, og
at en må komme tilbake for å gjennomføre endringer i
faget, så har Fremskrittspartiet løsningen å presentere
for statsråden, og det er naturligvis at en gjør sidemålet
valgfritt, som Fremskrittspartiet har fremmet forslag om mange ganger. Er
det en ordning som statsråden vil kunne vurdere dersom evalueringen
faller uheldig ut?
Statsråd
Bård Vegar Solhjell [14:26:45]: Nei, det er det
ikkje. Og det er fordi Regjeringa er oppteken av at vi skal ha klare ambisjonar
om eit høgt kunnskapsnivå hos elevane både i hovudmålet
og i sidemålet. Eg trur ikkje løysinga på utfordringa
når det gjeld eksamensordninga, er å stille mindre krav til
det kunnskapsnivået ved at vi har ein valfri sidemålseksamen.
Regjeringa meiner at vi bør ha skriftleg eksamen på begge målformer.
No gjennomfører vi det på éin dag, og så får
vi vurdere ordninga etter det og kome tilbake igjen til korleis vi best
kan sikre ei god eksamensordning både i hovudmålet og i sidemålet
for elevar i framtida.
Presidenten: Då er dagens kart
ferdigbehandla. - Møtet er heva.