Spørsmål

Kjersti Toppe (Sp): Vil regjeringen sørge for at Norge snarast trappar opp innsatsen for å ta i mot fleire skadde barn frå Gaza slik at Noreg kan gå foran og vise veg i det medisinske nødarbeidet, og kan statsråden snarast informere Stortinget om når dette kan skje?

Begrunnelse

Mange helsearbeidarar og organisasjonar i Noreg har underteikna ein kronikk/opprop som også skal vere sendt regjeringa. Dei er svært bekymra for den humanitære katastrofa på Gaza og særlig dei utsvolta og krigsskadde borna. Dei har eit sterkt ønskjer om at Norge må gjere meir for å hjelpe barna som lid, og gjere alt kva vi kan for å intensivere ei medisinsk luftbru. I kronikken skriv dei om at femti tusen barn er drept eller skada i Gaza, helsetenesta der ligg med broren rygg, og 1500 helsearbeidarar er drept. Når det mest basale sviktar, må medisinsk hjelp gis utanfor Gazas grenser. Norge må trappe opp innsatsen for skadde barn. I følgje oppropet har Noreg til no tatt i mot 28 evakuerte pasientar frå Gaza. Det har vore viktig for dei som fekk hjelp, men det er lang i frå nok. I følgje verdas helseorganisasjon ( WHO) ventar meir enn 4000 barn på evakuering for å få den helsehjelpa dei treng.
Gaza sine naboland og begrensa kapasitet, og europeiske land må ta ansvar. I oppropet blir regjeringa oppfordra til å lede an i dette arbeidet. Det blir også vist til at halvparten av sjukehusa i Gaza no er ute av drift, og dei resterande er overfylte med sterkt redusert kapasitet. Mange manglar smertelindring eter til dømes amputasjoner og kirurgi. Det er over 33000 barn som er skada.
Dei avsluttar sitt opprop med å vise til at Norge må lede an i ein internasjonal dugnad. Vi har eit av verdas beste helsevesen og kapasitet til å ta i mot langt fleire barn enn vi har gjort så langt. Oppropet er blant anna underskrive av både Legeforeningen og Sjukepleiarforbundet.

Svar

Espen Barth Eide: Eg viser til spørsmål frå representanten Kjersti Toppe til helse- og omsorgsministeren som han har bedt meg svara på ettersom spørsmålet gjeld situasjonen i Gaza og den medisinske ordninga med evakuering av pasientar til Noreg.

Regjeringa er svært bekymra for den humanitære situasjonen og dei store medisinske behova i Gaza. Svoltkatastrofen som no går føre seg har ført til mange dødsfall, og den vesle nødhjelpa som kjem inn er fullstendig utilstrekkeleg. Det same gjeld tilgangen til medisinar og til behandling for både krigsskadar og sjukdommar.

Det er grunnen til at me i juni 2024 vedtok å setje av ein delkvote på 100 plassar til pasientar og pårørande frå Gaza på kvota for 2025 for overføringsflyktningar til Noreg. Å få evakuert pasientar er eit omfattande og vanskeleg arbeid som inkluderer mange aktørar. Evakuering er krevjande mellom anna på grunn av stengde grenser og israelske styresmakter sin restriktive praksis med å gi utreiseløyve. Eg er difor svært glad for at me har klart å få ut 28 pasientar og 72 medfølgjande, der eit stort fleirtal av pasientane er barn.

Situasjonen i Gaza er kritisk og behova enorme. Det viktigaste og mest effektive me gjer er å arbeide for å få slutt på krigen og få hjelp inn i Gaza. Noreg sitt klart viktigaste bidrag til dei mange som treng sjukehushjelp er bistanden vår til helsepartnarar på bakken. Noreg har heilt sidan krigen starta støtta omfattande helseinnsats i Gaza. Me støttar mellom anna eit feltsjukehus i Gaza som blir drifta av Norges Røde Kors i samarbeid med Den internasjonale Røde Kors-komiteen. Noreg støtter og arbeidet til organisasjonar som NORWAC, Verdas helseorganisasjon, i tillegg til palestinske styresmakter og UNRWA.

Regjeringa er samstundes open for å ta imot fleire pasientar, sjølv om det er ei rekkje utfordringar og vanskelege dilemma knytt til evakueringane. Ein auke i talet vil krevja grundig behandling og vurderingar knytt til blant anna flyktningkvota, kapasitet i helsetenesta og kommunane, og integreringsomsyn. Regjeringa vil difor måtte kome tilbake med meir informasjon på eit seinare tidspunkt.

Det blir elles vist til svar på skriftleg spørsmål nr. 84 (2024-2025) frå representanten Melby, spørsmål nr. 689 (2025-2025) frå representanten Thorsvik, spørsmål nr. 884 (2024-2025 frå representanten Heiberg, spørsmål nr. 943 (2024-2025) frå representanten Hussein, spørsmål nr. 2167 (2024-2025) frå representanten Thorsvik og spørsmål nr. 2799 (2024-2025) frå representanten Melby.