Presidenten: Fyrste
talar er Frida Melvær, som er ordførar for saka, og her er det taletid
på inntil eit kvarter.
Frida Melvær (H) [20:36:46 ] : (ordførar for saka): Eg lovar
at eg ikkje skal bruke eit kvarter!
Prop. 180 S for
2020–2021 omhandlar samtykke til deltaking i ei avgjerd i EØS-komiteen
om innlemming i EØS-avtala av ei forordning om EUs ordning for sivil
beredskap. Proposisjonen legg opp til å vidareføre Noreg sitt mangeårige
samarbeid med EU innan sivil beredskap. Ordninga har ei varigheit
frå 2021 til 2027. Stortingets samtykke til deltaking er nødvendig
i medhald av Grunnlova § 26 andre ledd. Proposisjonen baserer seg på
det siste utkastet til forordning 2020/0097, COD, som i hovudsak
byggjer vidare på forordninga frå 2019, men som er endra og styrkt
m.a. i lys av dei omfattande konsekvensane den pågåande covid-19-pandemien
har påført ei rekkje samfunnsområde i europeiske statar.
Hensikta med
ordninga er å leggje til rette for et breitt samarbeid i Europa
innan samfunnstryggleik og beredskap. Gjennom endringane som fylgjer
av siste utkast til forordning, vert det gjort endringar i korleis
EU støttar, koordinerer og supplerer medlemsstatane sin innsats
innan beredskap og krisehandtering for å sikre førebygging, beredskap
og krisehandtering ved naturkatastrofar og menneskeskapte katastrofar
til eigne borgarar i og utanfor Europa.
EUs ordning for
sivil beredskap representerer eit viktig tryggleiksnett for Noreg,
særleg for situasjonar som oppstår sjeldan, men som får store konsekvensar, og
som vanskeleg lèt seg handtere av eitt land åleine. Gjennom ordninga
har Noreg teke på seg å etablere ein luftambulanse for transport
av pasientar med alvorlege og smittsame sjukdomar som ein kapasitet
i den europeiske ressurspoolen rescEU. Luftambulansen har base i Noreg,
og Noreg kan nytte kapasiteten når han ikkje er i bruk i EU. Noreg
si deltaking er òg viktig for samarbeidet vårt med dei andre nordiske
landa om sivil beredskap. Berre det siste året har vår deltaking
i ordninga gjeve oss verdifull hjelp, både i samband med leirskredet
i Gjerdrum, der eit USAR-team frå Göteborg hjelpte til, og til assistert
heimreise for om lag 600 norske borgarar i utlandet ved starten
av pandemiutbrotet.
Eg vil understreke
at å stille nasjonale kapasitetar tilgjengeleg i den sivile beredskapsreserven
ikkje endrar det grunnleggjande prinsippet om nasjonal sjølvråderett
i ein situasjon der Noreg skulle trengje desse kapasitetane sjølve.
Ordninga kjem heller ikkje til erstatning for den nasjonale beredskapskapasiteten,
men er meint å vere ei nødvendig forsterking ved større katastrofar.
Til slutt vil
eg takke komiteen for samarbeidet i saka. Det er ein samla komité
som står bak innstillinga.