Innledning

Det legges frem forslag om å be Regjeringen komme tilbake til Stortinget med forslag om endringer i lov av 29. mai 1964 nr. 1 om personnamn, for å gi adgang til å inneha to slekstnavn.

Slik loven er i dag, er det bare tillatt å ha ett slektsnavn:

I § 2 heter det:

«Har foreldra ikkje sams slektsnamn, kan dei eller den som har foreldreansvaret, velja om barnet skal ha slektsnamnet til faren eller slektsnamnet til mora. Melding om namnevalet skal gjevast til folkeregisteret seinast når barnet fyller seks månader. Har barnet fylt seks månader utan slik melding er gjeven, får barnet slektsnamnet til mora».

I § 4 heter det :

«Dei som skal gifta seg, kan velja om dei vil ta namnet til ein av dei som felles slektsnamn. Dei kan óg kvar for seg velja om dei vil halda på det namnet dei hadde før giftarmålet.

Som felles slektsnamn kan likevel ikkje veljast eit namn som er fått med tidlegare giftarmål.

Dei må melda frå til vigselsmannen på førehand om kva namn dei ønskjer.»

I § 16 heter det:

«Til mellomnamn kan brukast:

• 1. det slektsnamnet som faren eller mora har eller hadde då han eller ho var ugift og som ikkje er fått med giftarmål, såframt barnet ikkje skal ha dette namnet til slektsnamn.

• 2. førenamnet åt faren eller mora med ei ending som viser slektskapen

• 3. tidlegare slektsnamn åt adoptivbarnet sjølv, eller det slektsnamnet adoptivfaren eller adoptivmora har eller hadde då han eller ho var ugift og som ikkje er fått med giftarmål, såframt barnet ikkje skal ha dette namnet til slektsnamn.

• 4. det slektsnamnet som gift mann eller kvinne hadde då dei var ugifte eller før giftarmålet, når han eller ho ikkje skal ha dette namnet til slektsnamn.

Melding om mellomnamn etter første lede skal når det gjeld nr. 1 og 2 gjevast med det same førenamn vert meldt. Når det gjeld nr. 3 skal melding gjevast til fylkesmannen før adopsjonsløyve vert gjeve, og når det gjeld nr. 4 til vigselmannen seinast ved vigsla. Ellers kan melding gjevast til folkeregisteret.

Vil nokon ha til mellomnamn eit anna namn enn sagt i første leden, kan departementet gje løyve. Men først lyt søkjaren ettervisa at han har særskilt tilknytning til namnet, anten gjennom dei han ættar frå eller på annan måte.»

Bakgrunn

Dagens lov er ikke tilpasset den siste tids samfunnsutvikling. Tidligere var det vanlig at ektefeller fikk felles slektsnavn etter inngåelse av ekteskap. I dag derimot beholder mange sitt opprinnelige slektsnavn etter inngåelse av ekteskap, samt at mange foreldre er samboere.

Fordi loven i dag ikke gir adgang til å inneha mer enn ett slektsnavn, må flere slektsnavn eventuelt tas med som mellomnavn. Ofte er det da kvinnens slektsnavn som blir mellomnavn. Dette gjør igjen at kvinner som gifter seg, i stadig økende grad tar mannens slektsnavn, og enten dropper sitt eget slektsnavn eller beholder det som mellomnavn. Dette medfører videre at barn ofte får fars slektsnavn, og mors slektsnavn bare som mellomnavn.

Når et slektsnavn benyttes som mellomnavn, blir det knyttet til person og ikke videreført som et slektsnavn.

Ved å gi adgang til å inneha to slektsnavn, er det sannsynlig at flere kvinner beholder sitt eget slektsnavn. Det er også sannsynlig at barnet i større grad vil få både mors og fars slektsnavn.

Forslag

På denne bakgrunn fremmes følgende

forslag:

Stortinget ber Regjeringen fremme forslag om endringer i lov av 29. mai 1964 nr. 1 om personnamn (Navneloven), for å gi adgang til å inneha to slektsnavn.