Skriftlig spørsmål fra Magnhild Meltveit Kleppa (Sp) til arbeids- og administrasjonsministeren

Dokument nr. 15:439 (2001-2002)
Innlevert: 05.06.2002
Sendt: 06.06.2002
Besvart: 13.06.2002 av arbeids- og administrasjonsminister Victor D. Norman

Magnhild Meltveit Kleppa (Sp)

Spørsmål

Magnhild Meltveit Kleppa (Sp): Eg viser til oppslag i NRK 5. juni der nestleiaren i OFS uttrykkjer uro fordi mange hundre personar no er oppsagde på riggane som fylgje av mellombels manglande kontraktar. Det vert sagt at enda fleire står i fare for å bli oppsagde.
Vil statsråden ta initiativ overfor oljeindustrien for å sikre einskildmenneske i ein akutt vanskeleg situasjon og også på lengre sikt ta vare på verdifull kompetanse?

Begrunnelse

Utsiktene for offshoreverfta synest å vere dei same som for riggane. Dei er inne i ein mellombels nedgang i 2002, men har von om nye oppdrag i 2003. I 1998 inngjekk styresmaktene eit samarbeid som innebar tiltaksplassar, vedlikehald av kunnskap og supplerande opplæring. Det synest no å vere behov for eit liknande opplegg. Dette til beste både for den einskilde arbeidstakar, men også for landet, fordi ein slik kan ta vare på ein unik kompetanse.

Victor D. Norman (H)

Svar

Victor D. Norman: Tidlegare innsats innanfor oljetilknytte verkstadindustri

Ein stor nedgang i investeringsaktiviteten i oljetilknytte verkstadindustri førte til at det hausten 1999 blei sett i gong ein ekstra innsats innanfor denne sektoren. Det var utsikter til eit kraftig fall i sysselsetjinga som særleg ville ramme hjørnesteinsbedrifter på kysten av Sør-Vestlandet der det er få andre arbeidsplassar.
For å motverke auka arbeidsløyse fekk Aetat tilført ressursar for å styrkje formidlingsarbeidet og kvalifiseringstilbodet til ledige frå denne bransjen.
Løyvinga gav grunnlag for 3 000 tiltaksplassar. Det blei særleg førebudd arbeidsmarknadsopplæring (AMO), men og tilskot til bedriftsintern opplæring (BIO).
Innsatsen til Aetat retta seg særleg mot:

- kvalifisering og formidling til anna arbeid
- kvalifisering for å ta vare på nøkkelkompetanse i bedriftene medan dei venta på nye oppdrag.

Vurdering av innsatsen

Sidan nokre av dei personane som var ledige hadde behov for ny kompetanse, blei det gjennomført kvalifiseringstiltak. I tillegg blei det gitt opplæring for å halde på nøkkelkompetanse i næringa som førebuing til nye oppdrag. Aetat lokal samarbeidde med utdanningsmyndigheitene, partane i arbeidslivet, bedrifter og kommunar.
Omfanget av tiltak innanfor bransjen blei lågare enn planlagt, og mange av kursa var korte. Dette kom av at utviklinga i bransjen blei meir positiv enn det ein hadde trudd. Nokre bedrifter fekk nye oppdrag. Denne utviklinga førte til at mange permitteringar og oppseiingar blei utsett, og mange arbeidstakarar blei formidla til andre verksemder i bransjen.

Vurdering av situasjon på arbeidsmarknaden for offshoreindustrien i dag

Totalt arbeider det om lag 3 000 personar på dei oljeriggane som driv med leiteverksemd på norsk sokkel. Aetat har ikkje teke mot varsel om oppseiingar eller permitteringar på oljeriggane utover dei 200-300 personane som stortingsrepresentanten nemner i brevet. Dette var oppseiingar som kom som følgje av mangel på leiteoppdrag.
Sjølv om det ikkje er meldt om fleire oppseiingar eller permitteringar, ventar Aetat lågare ordretilgang ut året og i starten av neste år. Når det gjeld oljetilknytte verftsindustri, så kan det bli permitteringar frå august både i Hordaland og Rogaland. Nokre bedrifter har inne anbod på nye oppdrag, slik at det er mogleg at ein del av desse permitteringane ikkje slår til, eller at dei blir kortvarige.
Tal for utviklinga i investeringar i oljeretta industri frå SSB, gjev ikkje grunnlag for å vente nedgang i sysselsetjinga i denne sektoren i tida framover. Sjølv om det er uvisse rundt desse tala, er det ifølgje meldingar frå Aetat Arbeidsdirektoratet for tidleg å seie noko om ein mogleg nedgang i sysselsetjinga vil vare utover ein kortare periode.
Eg vil òg vise til at arbeidsgivar har klare plikter overfor arbeidstakarane i ein situasjon med sviktande ordretilgang. Dersom arbeidsmangel har gjort oppseiing av arbeidstakarar i ein del av ei verksemd naudsynt, har arbeidsgivar plikt til å forsøk å finne anna høveleg arbeid innanfor verksemda. Dette følgjer av arbeidsmiljølova § 60 som set vilkår for når oppseiing har sakleg grunn i tilhøve ved verksemda. Denne bestemminga fastsetter òg at det ved avgjerda av om ein oppseiing har sakleg grunn skal gjerast ein avveiing mellom behovet til verksemda og dei ulemper oppseiinga fører til for arbeidstakaren. Arbeidstakar som er oppsagd på grunn av arbeidsmangel har fortrinnsrett til ny tilsetjing i same verksemd i eit år frå oppseiingsfristens utløp (arbeidsmiljølova § 67).

Konklusjon

Etter Regjeringa sitt syn har det ikkje skjedd store endringar i dei føresetnadene som låg til grunn for Stortinget si handsaming av budsjettet for inneverande år. Det er framleis slik at mangel på arbeidskraft er eit dominerande trekk ved den norske arbeidsmarknaden. Slik det er nå vil mange arbeidssøkjarar kunne skaffe seg arbeid ved eigen innsats, m.a. ved hjelp av Aetat sine IT-baserte løysingar.
Etter departementet si vurdering er det ikkje behov for ekstraordinære tiltak retta mot offshoreindustrien. Mange av dei ledige frå denne bransjen vil vere etterspurd arbeidskraft. I lys av røynslene frå tidlegare satsing innanfor oljetilknytte verkstadindustri vil desse personane kunne gå rett inn i ledige jobbar i andre verksemder.