Skriftlig spørsmål fra Helge André Njåstad (FrP) til samferdselsministeren

Dokument nr. 15:710 (2009-2010)
Innlevert: 18.02.2010
Sendt: 19.02.2010
Besvart: 02.03.2010 av samferdselsminister Magnhild Meltveit Kleppa

Helge André Njåstad (FrP)

Spørsmål

Helge André Njåstad (FrP): Kor mange av ferjesambanda som staten har overført til fylkeskommunane fylgjer ikke ny NTP-standard for ferjedrift; kan ministeren anslagsvis peike på kva økonomiske rammer som må til for å nå dette målet, og har ministeren ein opptrappingsplan for å sette fylkeskommunane i stand til å levere den standard som NTP forventar?

Begrunnelse

I St.meld. nr. 16 (2008-2009) – Nasjonal transportplan slo regjeringa fast at:

"Fylkeskommunene overtar ansvaret for øvrig riksvegnett og øvrige riksvegferjer med den standard det har og med tilhørende rettigheter og plikter slik de er på overføringstidspunktet".

Totalt sett har fylkeskommunane nå ansvaret for 78 av totalt 95 ferjesamband. I same dokument står tabell:

"Standard for ferjedrifta der regjeringa legger opp til ein auka standard for ferjetilbodet gjennom både auka frekvens og opningstid".

Det ligg ikkje inne i forvaltningsreforma økonomisk kompensasjon til fylkeskommunane for å oppfylle denne standarden staten har ønskt seg kort tid før dei har overlete ansvaret til eit anna forvaltningsnivå. Mange av sambanda har i dag ikkje den standard som staten ynskjer. Fylkeskommunane har ikkje same økonomisk handlingsrom som staten og det blir då vanskelegare for ferjeavhengige samfunn å få eit betra ferjetilbod enn tidlegare.

Magnhild Meltveit Kleppa (Sp)

Svar

Magnhild Meltveit Kleppa: Forvaltningsreforma førte med seg at 77 tidlegare riksvegferjesamband blei omklassifiserte frå 1. januar 2010. Når fylkeskommunane har teke over ansvaret for sambanda, er det viktig å presisera at det no er fylkeskommunane som har ansvaret for å fastsetja frekvens, opningstid, storleik på fartøy, krav til reserveferjer, takstnivå osb. innafor ramma av nasjonale regelverk og reguleringar. Fylkeskommunane er ikkje bundne av den faglege tilrådinga om langsiktige standardmål i NTP 2010-2019.
46 av dei 77 sambanda vil per 1.1.2011 ikkje oppfylla dei langsiktige måla i NTP 2010-2019 knytt til opningstid, frekvens og attsitjing. Det er da lagt til grunn at det ikkje blir gjort endringar samanlikna med dei krava som ligg i anbodsføresetnadene.
Økonomiske rammer for å oppnå dei langsiktige måla er usikre. I samband med arbeidet med NTP 2010-2019 vart det estimert ein kostnad på ca. 80 mill. kr. Dette er eit grovt overslag.
I NTP 2010-2019, som Stortinget har slutta seg til, er det gitt ei langsiktig budsjettramme for riksvegferjedrifta, inkludert ferjesambanda som blei overførte til fylkeskommunane 1. januar 2010. NTP-ramma i planperioden tilsvarar ei flat vidareføring av nivået på ferjebudsjettet i 2009. Med utgangspunkt i den ramma er det gitt langsiktige standardmål, som Samferdselsdepartementet meiner det er sannsynleg at ein i all hovudsak kan nå i løpet av planperioden fram til 2019.
Det er venta ei viss effektivisering av ferjedrifta i planperioden. Dette gir rom for standardforbetringar som ligg i dei langsiktige standardmåla, og det er teke høgde for auka kapasitet i tråd med pårekna trafikkvekst.
Statens vegvesen har lagt til grunn ein effektiviseringsgevinst av ferjeramma på om lag 6 pst. i planperioden. Dette svarar til ca. 80 mill. kr årleg i forhold til summen som blir overført fylkeskommunane. Overslaget tar mellom anna utgangspunkt i eit effektiviseringspotensial i ferjesektoren som Møreforsking Molde har vurdert til å vera 15-20 pst. Det er rekna med at dei langsiktige standardmåla i NTP 2010-2019 kan nåast innafor ramma ved ei gradvis innfasing i takt med re-utlysing av sambanda.
I tillegg vil eg minna om den betydelege auken i overføring av midlar til fylkeskommunane i samband med forvaltningsreforma. Ferjene er for mange ein del av vegen, og det skulle såleis liggja til rette for at fylkeskommunane kan prioritera forventa NTP-standard innan kort tid.