Skriftlig spørsmål fra Gjermund Hagesæter (FrP) til nærings- og handelsministeren

Dokument nr. 15:1599 (2009-2010)
Innlevert: 20.08.2010
Sendt: 23.08.2010
Rette vedkommende: Samferdselsministeren
Besvart: 01.09.2010 av samferdselsminister Magnhild Meltveit Kleppa

Gjermund Hagesæter (FrP)

Spørsmål

Gjermund Hagesæter (FrP): Ein ser oftare at norsk transportnæring tapar transportoppdrag til utanlandske transportselskap. Ifølge næringa skuldast dette at utanlandske transportørar har konkurransefordelar i høve til norsk transportbransje. Dette gjeld både kompetansekrav til næringa og økonomiske rammevilkår. Fleire transportbedrifter vurderer å flytte verksemda utanlands.
Kva vil statsråden gjere for å betre rammevilkåra for norsk transportnæring?

Begrunnelse

I avisa Nordhordland 7. august 2010 kom det fram i ein artikkel at Byrknes Auto AS vurderar å flagge ut verksemda.
Dette skuldast rammevilkåra for den norske transportnæringa i høve til utanlandske transportørar som opererar på den norske marknaden.
Dette er ikkje noko enkeltståande døme for dei som driv transportverksemd på land.
Ein ser og at transportselskap som driv frakt på sjø vel å flagge ut for å betre rammevilkåra for verksemda.
Ifølge transportbransjen, har ikkje utanlandske transportørar tilsvarande kostnadar knytt til verken vegavgifter, avgifter knytt til kjøp og drifting av kjøyretøy eller automatiske bomvegpasseringar i Noreg slik norske føretak har. I tillegg til høge avgifter og lønnsutgifter for transportnæringa, er det og strengare kompetansekrav til norske sjåførar og til norskregistrerte køyretøy enn det er for utanlandske.
Dette er med på å skape ei konkurransevriding og eit fortrinn for utanlandske transportørar når det gjeld å skaffe seg transportoppdrag i Noreg. Dei fleste transportverksemdene driv med små marginar allereie frå før.
Det vert stilt spørsmål om korleis den sittande regjeringa vil betre rammevilkåra for den norske transportnæringa for å motverke utflagging og sikre arbeidsplassar i Noreg.

Magnhild Meltveit Kleppa (Sp)

Svar

Magnhild Meltveit Kleppa: Regjeringa meiner det er avgjerande viktig at vi i Noreg har ei transportnæring som er konkurransedyktig og som kan vera med på å gjera norsk næringsliv betre. Det sikrar den verdiskapinga vi alle er avhengige av. God og effektiv logistikk gjer at norske verksemder får gode sjansar i dei internasjonale marknadene og at dei varene vi kjøper frå utlandet kjem så rimeleg som mogleg til Noreg.
God infrastruktur er viktig for ein effektiv logistikk og for at transportnæringa og norsk næringsliv kan vera konkurransedyktig. Regjeringa har difor som mål ein stor auke i løyvingane til infrastruktur, ikkje minst på veg. Det foregår for tida vegarbeid over heile landet, vedlikehaldet skal styrkast og nye og betre vegar skal på plass. Dette vil norsk næringsliv – og norsk transportnæring – ha stor glede av i framtida. I Nasjonal transportplan 2010 – 2019 er reduksjonen i bedriftsøkonomiske transportkostnader for næringslivet som følgje av investeringsprosjekta på veg og bane rekna til meir enn 32 mrd kroner.
Når det gjeld bompengar, er hovudregelen er at alle - både norske og utanlandske trafikantar - skal betala bompengar. Det er difor inngått avtale med Sverige om tilgang til det svenske køyretyregisteret, og det blir arbeidd med å få tilgang til det danske registeret. For andre land nyttar bompengeselskapa seg av selskapet Euro Parking Collection (EPC) til å krevja inn bomavgifter frå utanlandske trafikantar som ikkje har gjort opp for seg. EPC har tilgang til køyretyregister i nærare 20 europeiske land og arbeider med å utvida tilgangen. Statens vegvesen arbeider òg med ei løysing for samordning av krav frå fleire bompengeanlegg, slik at fleire av krava blir lønsame å følgja opp.
Eg vil samtidig visa til EasyGO-samarbeidet med Sverige og Danmark, noko som gjer at alle med brikke frå desse landa må betala i Noreg. Det blir arbeidd med ei utviding av EasyGO til òg å omfatta Austerrike. Dette vil medføra at endå fleire utlendingar enn i dag må betala i norske bomstasjonar.
I arbeidet med Statens vegvesen sin strategi for AutoPASS blir det mellom anna lagt opp til innføring av obligatorisk brikke for alle tunge køyrety innan 2013. Dette vil føra til at ein blir i stand til å krevja inn bompengar frå alle utanlandske køyrety. Eg vil difor be Statens vegvesen om å undersøka om det er mogeleg å framskunda tidspunktet for innføring av obligatorisk brikke.
Det har i fleire år vore fokus på utanlandske transportørar sin tilgang til å utføra nasjonale transportoppdrag i Noreg (kabotasje). Tradisjonelt har fokuset vore på kabotasje innan godstransport. Utgangspunktet etter EØS-retten var tidlegare at EØS-transportørar kunne utføra kabotasje på midlertidig basis. Det var likevel uklart kva som låg i omgrepet ”midlertidig”. Dette er no blitt stramma inn slik at det innan godstransport berre kan utførast 3 turar innanfor ein periode på 7 dagar etter eit internasjonal transportoppdrag. Denne avgrensinga vart innført i norsk rett før EØS-reglane på området vart sett i verk.
Dei seinare åra er det også reist spørsmål kring kabotasje i persontransportsektoren. Innan persontransport er reglane enno slik at kabotasje er tillate på midlertidig basis. Det er ikkje gitt noko nærare presisering av kva som ligg i ”midlertidig” – verken nasjonalt eller på EØS-nivå. Bransjen hevdar at delen av utanlandske turbussar i den norske turistmarknaden i sommarsesongen er svært stor.
Eg vil sørgja for at det innan neste sommar er på plass reglar som gjev ei nærare presisering av kva som er tillate innanfor rammene av omgrepet ”midlertidig kabotasje” i persontransportsektoren.
La meg til slutt visa til at vi førre året etablerte Transport- og logistikkforum, eit forum som nettopp tek sikte på å drøfta spørsmål knytt til transportnæringa. I samband med rulleringa av Nasjonal Transportplan kjem vi elles neste år til å ha fleire regionale møte med næringslivet.