Skriftlig spørsmål fra Bård Vegar Solhjell (SV) til samferdselsministeren

Dokument nr. 15:30 (2013-2014)
Innlevert: 28.10.2013
Sendt: 29.10.2013
Besvart: 06.11.2013 av samferdselsminister Ketil Solvik-Olsen

Bård Vegar Solhjell (SV)

Spørsmål

Bård Vegar Solhjell (SV): Dei siste avsløringane om amerikansk overvaking i andre land viser oss at omfanget av overvaking rundt oss er mykje større enn me tidlegare har trudd. Denne nye kunnskapen gir oss nok ein grunn til å ta personvern på alvor. I valkampen varsla Frp, Krf og Venstre at dei ynskja at saka om datalagringsdirektivet skulle opp i Stortinget på ny.
Kan samferdsleministeren avklare om regjeringa kjem til å handsame datalagringsdirektivet på ny eller om dei vil utsetje implementering?

Begrunnelse

Den raske teknologiske utviklinga me har opplevd dei siste åra har gitt oss mange fantastiske mogelegheiter. Samtidig opnar det for overvaking i eit heilt anna omfang enn tidlegare. Det gir grunn til å ta ei ny vurdering av korleis me kan beskytte personvernet best mogleg.
4. april 2011 vedtok Stortinget, med røystene frå Arbeiderpartiet og Høgre, datalagringsdirektivet. Direktivet forpliktar teleselskapa å lagre lokaliserings- og trafikkdata frå alle mobil- og internettbrukarar for etterforskingsføremål. Det betyr at alle telefonsamtalar, SMS-ar og e-postar vil bli registrerte og lagra. Direktivet vil vere ei historisk og dramatisk utviding av styresmaktenes kontroll over folk.
Det er mange grunnar til å handsame datalagringsdirektivet på ny i Stortinget. EU har datalagringsdirektivet til handsaming i EU-domstolen for å avklare om direktivet bryt med EUs charter om fundamentale rettar. Snowden-avsløringane om amerikansk overvaking av statsleiarar viste oss nok ein gong at graden av overvaking når nye høgder.
Det gir grunn til å vurdere ei av dei viktigaste sakene for personvernet i Noreg på ny.
Venstre, Framstegspartiet og Krf lova i valkampen at dei ville ta opp saka om datalagring på ny etter valet. Den nye regjeringsplattforma seier ikkje noko om direktivet, men regjeringa legg opp til å føre ein IKT-politikk som tar personvern på alvor. Det gir grunn til å be regjeringa avklare sitt syn på datalagringsdirektivet i komande periode.

Ketil Solvik-Olsen (FrP)

Svar

Ketil Solvik-Olsen: Stoltenberg II regjeringa sørga som kjent for gjennomføringa av nær sagt alle naudsynte endringar knytt til innføringa av datalagringsdirektivet, jf. Stortinget sitt vedtak 15. april 2011 om at datalagringsdirektivet skulle gjennomførast i norsk rett gjennom endringar i straffeprosesslova og ekomlova mv. (Innst. 275 L (2010-2011) jf. Prop. 49 L (2010-2011). Post- og teletilsynet (PT) fastsette forskrift om lagringsplikt for bestemte data og om tilrettelegging av disse data (datalagringsforskriften) 14. mai 2013. Forskrifta vil tre i kraft samstundes med regel om lagringsplikta i ekomlova § 2-7 a. Datatilsynet offentleggjorde 18. mai 2012 konsesjon for behandling av personopplysningar for lagringspliktige tilbydarar etter datalagringsdirektivet. Fornyings,- administrasjons- og kirkedepartementet fastsette 9. august 2013 endringar i personopplysningsforskrifta, som heimlar Datatilsynet sin konsesjon for behandling av personopplysningar i ekomsektoren. Det som står att av regulering før alle reglane om datalagring kan setjast i kraft, er i hovudsak reglar om fordeling av kostnadar. Regjeringa arbeider nå med utforminga av slike reglar og tek sikte på å fremja desse forslaga for Stortinget i vårsesjonen 2014. Ein tar sikte på at lagringsplikta skal gjelde frå eit år etter at lovendringane er satt i kraft, det vil seia frå om lag 1. juli 2015.
Eg minnar om at datalagringsdirektivet berre handlar om lagring av historiske trafikkdata hos ekomtilbydarane, ikkje om innhaldsovervakning av den enkelte borgar. Eg er godt kjend med diskusjonane om personvern i EU i desse dagar. Heile personvernreguleringa er til dømes under omarbeiding. EU-domstolen behandlar og i desse dagar gyldigheita av EUs datalagringsdirektiv i lys av art 7 og 8 i EUs charter for grunnleggjande rettar. Dom er venta i februar 2014. Sjølv om dommen ikkje får direkte verknad på dei norske reglane formelt, meinar eg at ein bør avventa resultatet av denne dommen før ein fremjar forslag om fordeling av kostnader med lagringsplikta etter datalagringsdirektivet, og med det vert iverksetjinga av datalagringsreglane utsett.