Skriftlig spørsmål fra Geir Pollestad (Sp) til samferdselsministeren

Dokument nr. 15:1463 (2017-2018)
Innlevert: 30.04.2018
Sendt: 30.04.2018
Besvart: 11.05.2018 av samferdselsminister Ketil Solvik-Olsen

Geir Pollestad (Sp)

Spørsmål

Geir Pollestad (Sp): Mange ynskjer å bidra for å halde naturen fri for plast og anna søppel. Private initiativ for å rydde langs vegane våre er i fylgje Statens Vegvesen ulovleg. Det vert stilt krav om kurs, eksamen, alder og ein må bera kort som syner at ein har ryddeløyve.
Vil statsråden straks rydde opp i dette byråkratiet?

Begrunnelse

I Strandbuen 27. april 2018 kan ein lese at Hjelmeland Bygdaråd har fått beskjed frå Statens Vegvesen om at det er ulovleg å plukke søppel langs offentleg veg utan kurs, eksamen, skiltplan osb.
Noreg har titusenvis av kilometer med veg. Det kan verke som om regelverket er utforma som om dette stort sett er motorvegar. Det er ikkje tilfelle. Det meste er vegar med låg trafikk eller låg fartsgrense.
Ungar og vaksne kan gå og sykle i vegbanen heilt lovleg. Å gå med ein søppelsekk i veggrøfta kan dei altså ikkje.
Senterpartiet trur på ansvarlege mennesker som tek ansvar både for seg sjølv og det lokalsamfunnet. Ryddeaksjonar er eit godt døme på ei slik ansvarskjensle. Det er difor meiningslaust at det vert stogga av byråkrati.
Det er nok også uklart for mange kva reglar som faktisk gjeld. Bruk hode - vi har berre ein klode.

Ketil Solvik-Olsen (FrP)

Svar

Ketil Solvik-Olsen: Vi har alle glede av at vegane våre og områda rundt blir haldne reine og pene. Vegvesenet har i sine driftskontraktar krav til reinhald. Samtidig er det moglegheit for betydeleg frivillig arbeid og dugnadsinnsats for å sikre eit godt miljø og trivelege omgivnader. Dette engasjementet og dugnadsånda ynskjer eg å ta vare på og stimulere ytterlegare.
I fjor på denne tida svarte eg på skriftleg spørsmål frå dåverande representant Line Henriette Hjemdal om dugnadsrydding langs vegane. Eg signaliserte at eg ynskte slik dugnad og at Vegdirektoratet måtte sikre god praktisering av regelverk.
Eg er difor ikkje tilfreds med at fleire grupper opplever det som problematisk å få bidra, og der ein krev kurs. Avisoppslag ei rekkje stader i landet bekreftar utfordringa, og der det blir opplyst frå Statens Vegvesen at "Regelverket er det same anten det gjeld E39 eller ein mindre fylkesveg."
Det er naturleg at det er restriksjonar på kva for dugnad ein kan gjennomføre på vegstrekningar der det til vanleg er forbod mot gåing og sykling. Langs våre motorvegar er det fornuftig med strenge reglar, nødvendig informasjonsarbeid i forkant og liknande. På desse vegane vil det i utgangspunktet ikkje vere aktuelt for andre enn profesjonelle entreprenørar å gjere arbeid.
På store delar av vårt vegnett er det derimot ikkje restriksjonar om gåing og sykling langs vegen. La meg understreke at det ikkje er nokon restriksjonar mot at privatfolk i dag kan plukke søppel på eige initiativ langs vegar der det er lov til å ferdast som gåande.
Regel om aktsam åtferd gjeld uavhengig av om ein går langs vegen i ein transportfase, for å pleie kropp og sjel eller ynskjer å plukke søppel. Nettopp derfor bør det heller ikkje vere behov for at ein skal måtte ta omfattande kursing for dugnadsarbeid med søppelplukking. Eg har derfor tatt initiativ mot Vegdirektoratet om at dagens reglar blir endra, slik at terskelen for å gjennomføre organiserte ryddedugnader blir kraftig forenkla.
Det er naturlig at ein i ein slik dugnadsjobb utpeiker ein ansvarleg for gruppa og at vedkomande har kontakt med ansvarleg driftsentreprenør på vegstrekningen i forkant for å sikre at ein ikkje kjem i konflikt med planlagt arbeid på strekningen. Det er også naturleg at ansvarleg for dugnaden gjer gruppa informert om spesielle forhold på strekningen, sikrar bruk av "gule vestar" og minner om gode forholdsreglar innan trafikksikkerheitsarbeidet.
For å ytterlegare stimulere til dugnadsarbeid langs vegane våre, har eg også bedt vegdirektøren om å sjå på etablering av eit initiativ i tråd med USAs "Adopt a highway", der organisasjonar eller grupper tek ansvar for å halde det pent og ryddig langs vegar og i lokalmiljø og der ein set opp skilt til informasjon og inspirasjon om dette. Vi har også eksempel på dette i Noreg, men eg ynskjer dette meir utbreidd og betre organisert. I det arbeidet må Vegdirektoratet sjå på korleis dagens driftskontraktar kan tilpasse at reinhaldsarbeid langs vegane blir utført av dugnadsgjengar, "pøbelprosjekt" eller liknande – heilt frivillig eller delvis kompensert frå driftsansvarleg for strekningen der arbeidsomfanget er stort.
Folk som gjer ein ekstra innsats for andre og miljøet fortener ros og ikkje å bli belasta med eit tungvint regelverk. Initiativa nemnt ovanfor håper eg er både viktig signal og konkret bidrag for å stimulere dugnadsånda framover.