Skriftlig spørsmål fra Jenny Klinge (Sp) til finansministeren

Dokument nr. 15:2290 (2017-2018)
Innlevert: 17.09.2018
Sendt: 18.09.2018
Besvart: 25.09.2018 av finansminister Siv Jensen

Jenny Klinge (Sp)

Spørsmål

Jenny Klinge (Sp): Kva følgjer vil skattelova paragraf 14-7 kunne få for høvesvis staten og Grimstad kommune i tilfellet med kraftmilliardæren, meiner statsråden at desse følgjene er rimelege og vil ho ev. ta grep for å endre regelverket?

Begrunnelse

Skattelova paragraf 14-7 ser ut til å vera klar på at kraftmilliardæren og andre som går konkurs kan tilbakeføre underskotet i konkursåret til tidlegare skatteår og derigjennom oppnå tilbakebetaling av innbetalt skatt til buet. Statsråden blir beden om å gjera greie for korleis regelen kan koma til bruk i dette tilfellet, korleis regelen blir praktisert generelt og i kva omfang dette skjer (inkludert for året 2008), om ho vurderer at regelen er rimeleg og om ho ønskjer å endre regelen. Det blir oppmoda om at ein tek for seg kommunen sitt tilhøve særskilt og m.a. kommenterer om ei eventuell betydeleg utbetaling til milliardæren sitt konkursbu frå Grimstad kommune vil kunne omfordelast til andre kommunar via det kommunale inntektssystemet.

Siv Jensen (FrP)

Svar

Siv Jensen: Eg kan ikkje kommentere korleis skattereglane vil slå ut for einskilde personar. Eg kan likevel seie noko generelt om skattelova 14-7 og retten til framføring og tilbakeføring av underskot.
Inntektsåret er valt som passande periode for å vurdere den økonomiske bereevna og skatteplikta for skattepliktige flest. For at skatten skal bli riktig over tid, er det likevel ein regel i skattelova § 14-6 om at den skattepliktige kan trekkje frå underskot frå tidlegare inntektsår i seinare inntektsår med overskot (framføring av underskot). Mange nystarta verksemder har til dømes store investeringar dei første åra, medan inntektene kjem seinare. Retten til framføring av underskot er ikkje avgrensa i tid.
Retten til framføring av underskot er avgrensa ved akkord og konkurs. Den skattepliktige kan berre krevje frådrag for den delen av underskotet som ikkje er ettergitt ved akkord. Ved konkurs er regelen at den skattepliktige berre kan trekkje frå beløpet han betalar tilbake til kreditorane av udekt gjeld etter konkursen.
I nokre tilfelle kan det også skje korreksjonar av skatteplikta bakover i tid. Skattelova § 14-7 er ein regel om tilbakeføring av udekt underskot ved opphøyr av verksemd i dei to førre inntektsåra for underskot som er oppstått i opphøyrsåret. Eit udekt underskot i inntektsåret 2018 kan til dømes bli ført mot inntekter i verksemda i 2017, og i 2016 viss ikkje inntektene i 2017 er store nok til å dekkje underskotet. Tilbakeføringa er avgrensa til verksemder som har hatt overskot i eitt eller begge dei to siste inntektsåra før avviklinga, og det kan vere tilfeldig at ei verksemd har underskot i eit år etter fleire år med overskot. Den skattepliktige kan velje å i staden framføre underskotet.
Når det gjeld praktiseringa av regelen, så må den skattepliktige sannsynleggjere at verksemda slutter i inntektsåret og det må bli fastsett underskot i same året. I tillegg til at det må vere overskot i verksemda dei to førre åra å føre underskotet mot. I praksis blir ein konkurs rekna som eit opphøyr av verksemda for konkursdebitor når heile verksemda blir trekt inn i konkursbuet.
Tal som viser omfanget av bruken av skattelova § 14-7 frå og med inntektsåret 2008 let seg ikkje skaffe på den korte svartida som er på spørsmål frå Stortinget. Grunnen er at det i dag ikkje finst ein enkel måte å trekkje ut desse opplysningane frå systema til Skatteetaten. Tilbakeføring av underskot er ikkje dekt av eigne poster i skattemeldinga eller tilhøyrande skjema, og Skatteetaten kan derfor ikkje gjere automatiske uttrekk som gir oversikt over tilbakeføring etter skattelova § 14-7. Ein manuell gjennomgang av slike saker ville ha vore svært ressurskrevjande for Skatteetaten og tatt lang tid. Det blir no utvikla eit nytt IT-system for fastsetjing av skatt på inntekt og formue (SIRIUS), som vil gi etaten betre verkty for å få fram slik informasjon.
Til slutt vil eg minne om at skattereglane er utforma generelt, og at det ikkje er ei grense for kor høge inntekter eller tap kan bli – inntektene er skattepliktige og tap kan trekkast frå uansett storleik. Eit viktig omsyn bak skattereglane er at dei er symmetriske og nøytrale slik at dei minst mogleg verker inn på avgjerder om investeringar i verksemda. Det er andre reglar enn skattereglane som skal sikre andre omsyn, som regulering av ulike marknader, kontroll og tilsyn, forsvarleg drift osv.
For å oppnå ei rimeleg utjamning av dei økonomiske føresetnadene, blir inntektene til kommunane utjamna. Skatteutjamninga omfattar inntekts- og formuesskatt frå personlege skattytarar og naturressursskatt frå kraftføretak. Kommunar med skatteinntekter under landssnittet blir kompenserte for 60 pst. av differansen mellom eigen skatteinngang og landssnittet. Kommunar med skatteinngang over landssnittet blir trekte for 60 pst. av differansen mellom eigen skatteinngang og landssnittet. Kommunar med skatteinntekter under 90 pst. av landssnittet blir i tillegg kompenserte for 35 pst. av differansen mellom eigne skatteinntekter og 90 pst. av landssnittet. Eit fall i inntekts- og formuesskatt for personlege skattytarar for éin kommune vil derfor i stor grad bli kompensert gjennom inntektssystemeet.