Skriftlig spørsmål fra Terje Aasland (A) til klima- og miljøministeren

Dokument nr. 15:2787 (2019-2020)
Innlevert: 29.09.2020
Sendt: 30.09.2020
Besvart: 07.10.2020 av klima- og miljøminister Sveinung Rotevatn

Terje Aasland (A)

Spørsmål

Terje Aasland (A): På bakgrunn av at statsråden ikke vil gå videre med statlig reguleringsplan for Brevik nå.
Har statsråden informasjon som tilsier at NOAH har justert sin opprinnelige forutsetning om at ny deponikapasitet må være tilgjengelig fra angitt sluttidspunkt for Langøya, hvis ikke, hvilke deponialternativer mener statsråden kan være tilgjengelig for NOAH når en investeringsbeslutning skal tas i løpet av sommer/høst 2021?

Begrunnelse

På bakgrunn av NOAH sitt brev til Miljødirektoratet 15.09.20 skriver klima og miljøministeren i et svar til undertegnede datert 19.09.20:

«Eg vurderer dette som interessante, nye moglegheiter som må avklarast om lar seg realisere. Regjeringa har ikkje starta ein statleg planprosess i Brevik. Og den nye informasjonen frå NOAH gjer at eg heller ikkje ser behovet for å starte ein slik prosess no.»

I samme brev som det henvises til ovenfor kommer det tydelig frem en betydelig økonomisk usikkerhet knyttet til en eventuell utvidelse av deponikapasiteten på Langøya. Dette henger både sammen med kort avskrivningstid og en utfordring med at mye av virksomheten er knyttet opp mot langsiktige kontrakter når deponitiden på Langøya går mot slutten. På bakgrunn av dette stiller NOAH et utvetydig krav for å utvide kapasiteten ved Langøya (s.1) følgende:

«Vi fremhever at det er en forutsetning for skissert forlengelse at ny deponikapasitet er tilgjengelig fra angitt sluttidspunkt for mottakskapasitet på Langøya.»

Dette betyr, slik undertegnede forstår det, at før NOAH tar en beslutning om å investere i en utvidelse av deponikapasiteten på Langøya vil NOAH ha forsikringer om at det etableres ny deponikapasitet fra det tidspunkt kapasiteten på Langøya er oppbrukt. Jeg har ikke sett at NOAH har etablert andre alternativer som grunnlag for fremtidig deponi enn de planene NOAH har hatt for Brevik. Man kan vanskelig forstå NOAH sitt krav på annen måte enn at det ligger en forventning om at det må gis en garanti om at det må iverksettes en statlig reguleringsplan for gruvene i Brevik.

Sveinung Rotevatn (V)

Svar

Sveinung Rotevatn: Noreg har eit ansvar for å kunne handsame farleg avfall nasjonalt. Det er eit ansvar eg som klima- og miljøminister må sørge for at blir følgd opp. Samstundes er det slik at prinsippet om at forureinar skal betale også gjeld for avfall og farleg avfall. Det inneber at det er dei som er opphav til avfallet som også har ansvar for å handsame det. Dei siste åra har det uorganisk farlege avfallet frå næringslivet i hovudsak blitt teken hand om av NOAH på Langøya. Behovet for eit nytt deponi og om naudsynt ein statleg plan, heng samen med at deponiet har blitt fylt opp og at det har vist seg vanskeleg å finne nye eigna lokalitetar kor kommunane har vore positive.
NOAH har i brev datert 15. september vist mogelege tiltak som kan forlenge kapasiteten til å handtere og deponere farleg avfall på Langøya, potensielt fram til 2030. Informasjonen blei gitt som svar på brev frå Miljødirektoratet av 29. juni.
Det går fram av brevet frå NOAH at det er fleire forhold som må avklarast for å verkleggjere mulighetane for å forlenge deponikapasiteten. Å forlenge kapasiteten vil blant anna krevje løyve frå Miljødirektoratet til å deponere stabilt ikkje-reaktivt farleg avfall over kote 0 på Langøya. Det vil også krevje vurderingar og avgjerder internt i NOAH.
Ein forlenga deponikapasitet gir tid til potensielt å realisere mykje av den teknologiutviklinga og reduksjonen i deponibehov som ekspertutvalet om farleg avfall peikte på. Deponibehovet over tid kan dermed sjå annleis ut.
Som eg viste til i svar på skriftleg spørsmål frå stortingsrepresentant Aasland 18. september, meiner eg at NOAH har presentert interessante nye moglegheiter, som det no må avklarast om lèt seg realisere. Med den nye informasjonen frå NOAH ser eg ikkje behovet for å starte ein statleg planprosess i Brevik no.
Når NOAH no ser det som mogeleg å forlenge deponeringa på Langøya, potensielt heilt fram til 2030, kan det gi næringslivet meir tid til å finne nye løysingar. Tiltaka NOAH beskriv syner også at det ikkje minst teknologisk har skjedd og skjer mykje som kan påverke det vidare behovet for deponikapasitet. Eg har likevel ikkje no grunnlag til å føresjå kva som vil bli aktuelle og moglege løysingar lenger fram i tid.