Skriftlig spørsmål fra Helge André Njåstad (FrP) til kommunal- og moderniseringsministeren

Dokument nr. 15:2760 (2020-2021)
Innlevert: 08.08.2021
Sendt: 09.08.2021
Besvart: 17.08.2021 av kommunal- og moderniseringsminister Nikolai Astrup

Helge André Njåstad (FrP)

Spørsmål

Helge André Njåstad (FrP): Kva vil ein få årleg i tilskott til fergeavløysing for å byggje Sunn-fast?

Begrunnelse

Etter at stortingsfleirtalet har prioritert bygging av Hordfast vil sjølvsagt nabokommunar knytte seg til denne europavegen. Gjennom den stadig forbetra fergeavløysingsordninga er dette lettare å få til. Prosjektet Sunn-fast som går ut på å knyte Kvinnherad til E39 er eit slikt prosjekt. Då kan man finansiere det med fergeavløysingsmidlar frå sambanda Skjersholmane - Ranavik, Årsnes - Gjernundshamn og forbindelsen til Huglo. Utifrå gjeldande nivå på ferjetilskottet og ferjeavløysingsordninga hadde det vært interessant med eit oppsett på kva eit slikt prosjekt kan få årleg gjennom ordninga.

Nikolai Astrup (H)

Svar

Nikolai Astrup: Ferjeavløysingsordninga gjeld for fylkeskommunale ferjesamband som blir avløyst eller korta inn av ei bru eller undersjøisk tunnel som høyrer til vegnettet. Ordninga gjeld berre for fylkeskommunale vegprosjekt, og det er kun fylkeskommunane som kan søkje om å kome inn under ordninga. Storleiken på dei årlege ferjeavløysingsmidlane blir rekna ut på bakgrunn av netto tap innanfor inntektssystemet når eit ferjesamband blir avløyst eller korta inn av ei bru eller ein tunnel. Avløysinga av eit ferjesamband vil gi lågare verdi på kriteriet "normerte ferjekostnader" i båt- og ferjenøkkelen i inntektssystemet, medan det nye vegnettet vil gi auka verdi for kriteriet "vedlikehaldsbehovet til fylkesveg" i fylkesvegnøkkelen. For vegprosjekt som kortar inn på eit ferjesamband utan å avløyse det heilt, gjer departementet eit overslag på endringa i kriteriedata for ferjesambandet. Det årleg beløpet med ferjeavløysingsmidlane blir berekna som nettoeffekten av desse endringane i inntektssystemet.
Kriteriet "normerte ferjekostnader" blir berekna i ein kostnadsmodell utvikla av Møreforsking Molde, og fangar opp at kostnadene ved å drifte eit ferjesamband varierer med mellom anna sambandslengde, trafikkmengde og farvasstype. Kriteriet "vedlikehaldsbehov fylkesveg" har blitt berekna av Statens vegvesen med kostnadsmodellen Motiv. Motiv-tala vil variere med mellom anna vegtype ("vanleg", tunnel, bru), vegbreidde, brutype, brulengde og trafikkmengde.
Samferdselsdepartementet har motteke søknad, datert 25. februar 2021, frå Vestland fylkeskommune om godkjenning av Sunnfast som ferjeavløysingsprosjekt. Søknaden til Vestland fylkeskommune omfattar ikkje nedlegging av sambandet Årsnes – Gjernundshamn. I tillegg ligg dette sambandet eit godt stykke unna det foreslåtte Sunnfast prosjektet. Det førebelse anslaget på årlege ferjeavlysingsmidlar for prosjektet Sunnfast er difor basert på informasjon i søknaden frå Vestland fylkeskommune og normerte ferjekostnader for sambandet Ranavik-Skjersholmane og den delen av ferjesambandet Hodnanes-Jektevik-Nord Huglo som går til Nord-Huglo. Vidare føreset Sunnfast-prosjektet bygging av E39 Stord-Os (Hordfast). Førebelse utrekningar viser at prosjektet Sunnfast ville ha utløyst om lag 46 mill. kroner i ferjeavløysingsmidlar i 2021.
Dette er eit grovt, førebels anslag, og eg tar atterhald om at prosjektet blir godkjent av Samferdselsdepartementet. Prosjektet vil ligge eit stykke fram i tid, og eg tar difor atterhald om at anslaget kan endra seg som følgje av eventuelle endringar i ferjeavløysingsordninga, endringar i utrekninga av ferjekriteriet og vedlikehaldskostnader, endringar i kriteriedata for dei aktuelle ferjesambanda, eller andre endringar i inntektssystemet. Utrekningane kan òg endre seg viss det skjer vesentlege endringar i vegprosjektet. Den endelege utrekninga vil dermed kunne gi eit anna resultat.