Skriftlig spørsmål fra Alfred Jens Bjørlo (V) til helse- og omsorgsministeren

Dokument nr. 15:2633 (2022-2023)
Innlevert: 23.06.2023
Sendt: 23.06.2023
Besvart: 28.06.2023 av helse- og omsorgsminister Ingvild Kjerkol

Alfred Jens Bjørlo (V)

Spørsmål

Alfred Jens Bjørlo (V): Vil regjeringa sørge for at eit vaksenvaksinasjonsprogram kjem på plass og blir rulla ut seinast i samband med statsbudsjettet for 2024, og vil statsråden sikre at også andre vaksiner enn influensavaksine, som pneumokokkvaksine, vil vere tilgjengeleg i eit vaksenvaksinasjonsprogram allereie frå start?

Begrunnelse

Den 16. juli la regjeringa fram Meld. St. 24 (2022-2023) Fellesskap og meistring - bu trygt heime, som regjeringa lenge har knytt store forventningar til. Regjeringa vektlegg i meldinga tre innsatsområde; eit program for eit aldersvennleg Noreg, eldrebustadprogrammet og den nye heimetenesta. NOU 2023:4 Tid for handling teiknar eit alvorleg bilete for helse- og omsorgstenesta. Med helsepersonellkommisjonen sin utgreiing som bakgrunn, er førebygging og tidleg innsats ein føresetnad for ei berekraftig helse- og omsorgsteneste der innbyggjarane kan ha tryggleik for eigen helse og alderdom. Også i ei tid der mangelen på helsepersonell aukar.
Saman med helsepersonellkommisjonen sin utgreiing og Meld. St. 15 (2022-2203) Folkehelsemeldinga – Nasjonal strategi for utjamning av sosiale helse, legg Bu trygt heime-reforma eit høgt ambisjonsnivå for kva den offentlege helse- og omsorgstenesta skal løyse i framtida. Det er difor overraskande at regjeringa, på tross av at helsepersonell, fagmyndigheiter og Stortinget i fleire år har etterlyst eit vaksinasjonsprogram som inkluderer vaksine for vaksne, enno ikkje klarer å konkludere. Det er ingen tvil om at vaksinering mot pneumokokksjukdom, influensa, kikhoste og andre sjukdomar er ein god måte å betre folkehelsa på, samstundes som vi veit at vaksinedekninga er lågare enn ønskjeleg.
Underteikna merkar seg at Helse- og omsorgsdepartementet i slutten av mai i år, i tillegg til tildelingsbrev, har gitt Folkehelseinstituttet og Helsedirektoratet i oppdrag å utgreie finansieringsmodellar og eit system for informasjon. Tilrådinga frå Folkehelseinstituttet har lege på bordet sidan 2018, og Stortinget har venta lenge på realiseringa av eit vaksenvaksinasjonsprogram.
Underteikna er glad for at det er bevegelse i arbeidet, men er uroa for at regjeringa sitt forslag vil vere langt mindre ambisiøst når det gjeld kva vaksiner som blir inkludert enn det som blir forventa. Det vil vere alvorleg om den naudsynte effekten vi kan få av førebygging framleis uteblir.

Ingvild Kjerkol (A)

Svar

Ingvild Kjerkol: Regjeringa varsla i Folkehelsemeldinga at vi vil arbeide for å få på plass eit vaksinasjonsprogram for vaksne og risikogrupper. Programmet skal bygge på dagens influensavaksinasjonsprogram.
Eit program kan utviklast vidare i fleire steg, og nye delar i programmet kan greiast ut for seg. Det gjeld både tilbod om nye vaksinar, som pneumokokkvaksine, og organisering av programmet, som ein ordning for automatiske påminningar. Avgjerd om ulike delar av programmet må takast i ordinære budsjettprosessar.
Regjeringa legg tilrådinga frå Folkehelseinstituttet i 2018 til grunn for arbeidet med å få på plass eit vaksinasjonsprogram for vaksne. Sidan 2018 har vi fått nye erfaringar med vaksinasjon og vaksinasjonsprogram, særleg gjennom koronavaksinasjonsprogrammet. Helse- og omsorgsdepartementet har derfor gitt Folkehelseinstituttet og Helsedirektoratet nye oppdrag om å greie ut delar av eit vaksinasjonsprogram.
Helse- og omsorgsdepartementet har nyleg motteke ein metodevurdering og tilråding frå Folkehelseinstituttet om pneumokokkvaksine til eldre. Tilbod om denne vaksinen kan vera aktuelt i eit vaksenvaksinasjonsprogram.
Departementet vil legge til grunn svara på tilleggsoppdraga og tilrådinga om pneumokokkvaksine frå Folkehelseinstituttet, og komme tilbake til Stortinget på egna måte om potensielt vaksenvaksinasjonsprogram og tilbod om pneumokokkvaksine.