Skriftlig spørsmål fra Ingrid Fiskaa (SV) til klima- og miljøministeren

Dokument nr. 15:939 (2023-2024)
Innlevert: 17.01.2024
Sendt: 18.01.2024
Rette vedkommende: Samferdselsministeren
Besvart: 25.01.2024 av samferdselsminister Jon-Ivar Nygård

Ingrid Fiskaa (SV)

Spørsmål

Ingrid Fiskaa (SV): Vil regjeringa følga opp Statens vegvesen og underleverandørane deira for å hindra vidare plastforsøpling i sjøen i samband med bygginga av Rogfast?

Begrunnelse

I november rapporterte media at det var oppdaga plastsøppel i sjøen fleire stader i Rogaland. Rosa plastklips og sprengleidningar var funne i fjøra og i sjøen ved Randaberg, Hundvåg, Mekjarvik og heilt oppe i Haugesundsområdet. Den mest sannsynlege utsleppskjelda er sprengingsarbeidet i Rogfastprosjektet, ifølgje Statens Vegvesen.
Dette er ikkje første gongen et vegprosjekt har ført til utslepp. Også ved bygginga av Ryfast hamna store mengder plast og glasfiber i fjordane våre. I Ryfastsaka fekk Statens Vegvesen bot og pålegg om å rydda opp. Men ryddearbeidet tok lang tid. Fleire miljøorganisasjonar var heller ikkje fornøgd med kvaliteten på oppryddinga.
Ifølgje Senter mot Marin Forsøpling, MARFO, hamnar det på verdsbasis 9-14 millionar tonn plast i havet kvart år. Plast har lang nedbrytingstid og forsvinn aldri heilt. Han blir berre broten ned til mindre bitar, som me dag kjenner som mikroplast. Denne mikroplasten blir eten av havdyr, hamnar i drikkevatnet vårt og utgjer ein helsefare også for menneske.

Jon-Ivar Nygård (A)

Svar

Jon-Ivar Nygård: Statens vegvesen har opplyst om at dei ser alvorleg på problemet med plastforureining. Under bygginga av Rogfast har Statens vegvesen difor tatt grep for å redusere plastforureining i sjø som følgje av tunnelarbeidet. For tunnelarbeidet er det mellom anna stilt krav om å bruke eit anna tennsystem for sprenginga enn det som blei nytta for Ryfast. Tennsystemet gjer at det vert mindre plastrestar blant dei utsprengde steinmassane.
Statens vegvesen har opplyst at det ikkje er mogleg med landbasert lagring. Steinmassane plasserast difor i sjøen etter vedtekne reguleringsplanar i kommunane Randaberg, Kvitsøy og Bokn. I tillegg flyttast det steinmassar sjøvegen frå Bokn til Karmsund Hamn for ei utviding av hamneområdet. Utfyllingane i sjø nyttast primært til nye næringsareal.
Så snart plastforureininga frå prosjektet vart oppdaga starta Statens vegvesen opprydding ved hjelp av ulike aktørar som har erfaring frå tilsvarande arbeid tidlegare. Konkret inneber dette manuell rydding av plast i sjø og strandsone. Så langt er det samla inn om lag 10 kg plast frå Rogfast frå sjø og strandsone. I tillegg har noko avfall med anna opphav også blitt rydda samstundes. Etter kvart vil det bli inngått langsiktige avtaler og rydding som overtek for strakstiltaka. Det er og etablert eit system der ein kan melde inn funn av plast til Statens vegvesen. Alle funn vert rapportert videre til Statsforvaltaren.
I arbeidet med Rogfast har ein stilt nye krav til sprengingsarbeidet for å minimere plastforureining i sjø. Så lenge steinmassar vert plasserte i sjø finst det likevel ingen alternative produksjonsmetodar per i dag som heilt eliminerer problemet med plastforureining.