Skriftlig spørsmål fra Fredric Holen Bjørdal (A) til kunnskapsministeren

Dokument nr. 15:170 (2013-2014)
Innlevert: 04.12.2013
Sendt: 05.12.2013
Besvart: 13.12.2013 av kunnskapsminister Torbjørn Røe Isaksen

Fredric Holen Bjørdal (A)

Spørsmål

Fredric Holen Bjørdal (A): I siste PISA-undersøking gjer Finland det dårlegare enn før. Til NTB seier ein finsk forskar at noko av dette kan skuldast at færre av dei elevane som deltok i undersøkinga gjekk i barnehage, noko som kan ha svekka innlærings-evna. Regjeringa har fremja forslag for 2014 som vil gjere at færre barn vil gå i barnehage.
Er statsråden uroa over at dette på sikt kan vere negativt for barn si utvikling og læring, eller er han samd med nestleiaren i Frp Per Sandberg, som meiner det er skadeleg for barn å gå i heildagsbarnehage?

Begrunnelse

Den siste PISA-undersøkinga fortel at Finland gjer det dårlegare enn før. Til NTB 3.desember seier forskar Venla Bernelius ved Helsingfors universitet at ei av årsakene kan vere at færre av dagens 15-åringar, dei som danna grunnlaget for denne undersøkinga, gjekk i barnehage enn tidlegare årskull. Forsking i Sverige og Storbritannia viser at det å gå i barnehage verkar positivt inn på innlæringa, særleg når det gjeld mindre ressurssterke grupper.
Regjeringa går no bort frå to barnehageopptak, ho går inn for dyrare barnehagar og utvider kontantstøtta. Dette vil føre til at færre vel, eller har moglegheita til å velje å ha barna sine i barnehage.
Aftenposten viser i artikkel 27. november til nestleiar i Frp Per Sandberg, som omtalar barnehagar i si bok Mot min vilje. Eg siterer frå artikkelen: «Barn som «settes bort» fra ettårsalder «mister sitt opphav, sin identitet, og sin trygghet», mener Per Sandberg, som kobler lang dag i barnehage og økte utgifter til psykiatri.»

Torbjørn Røe Isaksen (H)

Svar

Torbjørn Røe Isaksen: Eg ser at representanten Fredric Holen Bjørdal viser til at ein finsk forskar har sagt at nedgangen i dei finske PISA-resultata kan skuldast at årskullet som deltok, har hatt lågare deltaking i barnehage. Eg skal ikkje spekulere i årsaka til finsk nedgang, men vil seie litt om kva vi veit om effekten av barnehagedeltaking generelt.
Både internasjonal og nasjonal forsking viser at gode barnehagar verker positivt inn på både den språklege og den kognitive utviklinga hos barna, særleg for barn frå vanskelegstilte familiar. Gode barnehagar er dermed med på å leggje eit godt grunnlag for læring i skolen.
Regjeringa Stoltenberg II la om kontantstøtteordninga frå 1. august 2012, slik at det ikkje lenger blir utbetalt kontantstøtte for toåringar. For 2014 foreslo regjeringa Stoltenberg II at satsen for full kontantstøtte for barn i alderen 13-18 månader skulle vidareførast nominelt med 5 000 kroner per månad, og at satsen for full kontantstøtte for barn i alderen 19-23 månader skulle vidareførast nominelt med 3 303 kroner per månad. Regjeringa Solberg har i sitt alternative budsjettforslag for 2014 foreslått at satsen vert auka til 6 000 kroner per månad, og at dette skal gjelde for barn i alderen 13-23 månader, det vil seie barn i alderen 1-2 år. Vi har altså berre auka satsen, og ikkje utvida aldersgruppa som har rett til kontantstøtte.
Dekningsgraden for eittåringar var i 2012 på 69,6 prosent. For toåringar var dekningsgraden på 90,5 prosent. For aldersgruppa 3-5 år er dekningsgraden 96,7 prosent og for femåringane aleine er dekningsgraden på heile 97,6 prosent. Dette viser at nesten alle barn i Noreg har erfaring frå barnehage når dei startar på skolen.
Regjeringa ser positivt på at barnehagen når så mange barn, og er oppteken av at kvaliteten på barnehagetilbodet skal vere så god som mogleg. For 2014 har regjeringa Solberg styrka satsinga på kompetanseheving for dei tilsette i barnehagen, og løyvinga er no auka til 170 millioner kroner. I tillegg vil kompetansestrategien for perioden 2014-2020 føre til auka kompetanse og auka rekruttering til barnehagelæraryrket.